Interdyscyplinarny – znaczenie
W każdej firmie są działy. Od finansów, po HR, od marketingu po PR – a co by było, gdyby taki zestaw umiejętności znalazł się w każdym zespole? Na tym polega interdyscyplinarność.
Zespół interdyscyplinarny to grupa ludzi o różnych umiejętnościach i doświadczeniu, którzy dążą do wspólnego celu. Zamiast przerzucać projekt między różnymi zespołami do dnia finalizacji, jeden zespół zajmuje się tematem całościowo. To tak, jakby każdy zespół był mikrofirmą, która jest w stanie zrealizować wszystkie etapy projektu w ramach współpracy, bez potrzeby angażowania innych działów.
Dlaczego warto tworzyć zespoły interdyscyplinarne?
Zespoły interdyscyplinarne tworzy się po to, by zwiększyć odpowiedzialność, produktywność, decyzyjność i szybkość reakcji członków zespołu. Likwidując bariery związane z tym, że zwykle konkretnym procesem w cyklu życia projektu zajmuje się jeden dedykowany zespół, zespoły interdyscyplinarne współpracują znacznie lepiej. Do tego członkowie takiego zespołu mogą znajdować się na różnych poziomach firmowej hierarchii i pracować w biurze lub zdalnie, co pozwala czerpać z różnych umiejętności, doświadczeń i podejść. Skuteczny zespół interdyscyplinarny nie musi też czekać na realizację zadań przez inne działy, więc jest w stanie szybciej eliminować wąskie gardła.
Kto może tworzyć zespoły interdyscyplinarne?
Każda firma może znaleźć sposób na tworzenie zespołów interdyscyplinarnych, ale powinna spełniać pewne warunki wstępne. Kluczowymi koncepcjami, dzięki którym uda Ci się wprowadzić taki model pracy, są płaska hierarchia, możliwość współpracy online i otwartość na nowe pomysły. Tę metodę często stosują na przykład małe firmy, które zazwyczaj zatrudniają niewielu pracowników i w jakimś stopniu wymagają od nich pracy wielozadaniowej. Uważa się, że zespoły interdyscyplinarne lepiej rozwiązują problemy i są bardziej śmiałe w wymyślaniu nowych koncepcji.
Jednak żeby zespół czuł się pewnie, stosując podejście interdyscyplinarne, cała firma musi je popierać. Jeśli więc wiesz, że Twoja firma raczej niechętnie da pole do popisu młodszemu kierownikowi, który pracuje zdalnie, to warto po pierwsze przyjrzeć się bliżej kulturze przedsiębiorstwa, a po drugie pogodzić z tym, że raczej nie uda się z sukcesem wprowadzić zespołów interdyscyplinarnych.
Jeśli masz tradycyjne podejście do pracy, to może Ci być trudno skorzystać z tak postępowego modelu. Metodę tę zaczynają wprowadzać firmy takie jak Netflix, Spotify czy Google, ale zmiana nie zachodzi z dnia na dzień. Żeby się udało, na pewno potrzebni są też odpowiedni ludzie ze zróżnicowanych tematycznie działów.
Jak firma może wprowadzić zespoły interdyscyplinarne?
Istnieje kilka modeli pracy, które opierają się na koncepcji zespołów interdyscyplinarnych, na przykład agile, lean i kanban. Najlepszym sposobem na wprowadzenie tych metod jest zatrudnienie osób, które już pracowały z ich użyciem i będą w stanie wspierać pozostałych członków zespołu w pierwszych krokach. W podejściu interdyscyplinarnym odchodzi się od tradycyjnej struktury z kierownikiem projektu i podwładnymi, ale często niezbędny jest lider. Lider zespołu z doświadczeniem w pracy interdyscyplinarnej może pomóc przeprowadzić transformację.
Kluczowa jest też różnorodność w zatrudnianiu. Pracownicy powinni mieć różne umiejętności i doświadczenia. Oprócz tego niezwykle istotne we współpracy interdyscyplinarnej jest zaufanie. Chodzi też o to, by pracować zespołowo, myśleć nieszablonowo wtedy, kiedy trzeba, nie bać się zająć nieogarniętymi tematami i dostawać wtedy wsparcie od pozostałych członków zespołu. Zatrudniając osoby o różnym potencjale i ze zróżnicowanymi doświadczeniami zawodowymi, będziesz w stanie radzić sobie z trudnościami i kreatywnie rozwiązywać problemy.
Co jest najważniejsze dla zespołów interdyscyplinarnych?
Dla sukcesu zespołów interdyscyplinarnych najważniejsze są:
Komunikacja
To nic nowego. By odnieść sukces, każdy zespół musi być w kontakcie i na bieżąco się informować. W metodologiach kanban i agile ceni się codzienne odprawy na stojąco (które są bardziej konkretne niż spotkania na siedząco), na których członkowie zespołu informują się o postępach. Chodzi więc o to, by nie kontaktować się z pozostałymi tylko wtedy, gdy coś nie działa lub gdy potrzebne są pilne zmiany. Pamiętaj też o świętowaniu sukcesów i przekazywaniu informacji nie tylko o problemach, ale też o pozytywnych zdarzeniach. Dzięki otwartości i szczerości w kanałach komunikacji, uda się też odsunąć biurową politykę na boczny tor i trzymać obwinianie i przyjmowanie roli ofiary w ryzach.
Odpowiedzialność
Jeden za wszystkich, wszyscy za jednego. Jak pisaliśmy wyżej, kluczowa jest komunikacja, ale chodzi też o to, by zachęcić współpracowników do przyznawania się do błędów. Dawaj przykład i przyznawaj się, gdy się pomylisz, ale też traktuj przyjaźnie tych, którzy robią to samo. Porażka jest nieodłączną częścią życia; dobry zespół potrafi wykorzystać porażkę do nauki na błędach, a nie do szukania kozła ofiarnego.
Możliwość adaptacji
W trakcie projektu wiele rzeczy może się zmienić. Zespół interdyscyplinarny musi być na to przygotowany. To oznacza szybkie i sprawne reagowanie na zmiany. Członkowie zespołu powinni odważnie wchodzić na nowe ścieżki w projekcie, ufać sobie wzajemnie i brać na siebie odpowiedzialność, gdy próbują nowych rozwiązań. Jeśli jednak się nie uda, powstrzymajcie się od szukania winnych.
Zgodność
W metodologii agile i w innych podobnych stylach pracy często stosuje się zasadę, że trzeba "zrobić robotę" – i to powinno być motto Twojego zespołu. Wszyscy powinni jasno mówić o postępach w projekcie i brać na siebie odpowiedzialność za poszczególne kroki. Decyzje powinniście podejmować wspólnie i razem też eskalować ewentualne problemy. Dobrze, żeby przyświecała Wam idea nie tylko załatwienia sprawy, ale i zrobienia tego dobrze.
Czy zespoły interdyscyplinarne są skuteczne?
Tak, o ile zostały prawidłowo utworzone — w przeciwnym razie mogą prowadzić prosto do katastrofy. Warto pamiętać, że wiele metodologii pracy, w których ceni się interdyscyplinarność, stworzono pierwotnie z myślą o konkretnych obszarach biznesu. Metodologię agile opracowali programiści, a metodologia Lean powstała dla firm produkcyjnych. Może się więc okazać, że potencjalne korzyści płynące z tych metodologii nie pasują na przykład do trybu pracy agencji marketingowej. Niewłaściwe stosowanie tych metodologii może prowadzić do wielu problemów. Jak wskazuje Harvard Business Review 75% zespołów interdyscyplinarnych działa dysfunkcyjnie.
Omówiliśmy już wszystkie korzyści płynące z tworzenia idealnych zespołów interdyscyplinarnych, a teraz przejdźmy do potencjalnych problemów, które mogą się pojawić, gdy wrzucisz do jednego zespołu różnych pracowników i powiesz, by pracowali w trybie agile.
Lojalność wobec własnego działu
Może i jesteście jednym zespołem, ale pracownicy w razie trudności mogą czuć potrzebę stanięcia po stronie swojego działu. Na przykład osoby z marketingu mogą naciskać na programistów wbrew interesom klienta czy projektu, jeśli inne działania pogorszyłyby KPI w ich dziale. To dlatego cała firma musi popierać model interdyscyplinarny. Nie da się na codzień pracować tradycyjnie, a tylko od czasu do czasu interdyscyplinarnie.
Przeciążenie lidera
Liderzy pomagają zespołom trzymać się planu. Może się jednak zdarzyć, że nieumyślnie zachęcą współpracowników do tradycyjnego zamiast przyszłościowego podejścia do pracy. Członkowie zespołu mogą zacząć przesadnie polegać na liderze. Trzeba podjąć kluczową decyzję? Spytaj lidera. Masz problem? Poproś lidera, żeby go rozwiązał. Widzisz, że jeden z członków zespołu nie przejmuje odpowiedzialności? Powiedz liderowi, żeby z nim o tym pogadał. Zespoły interdyscyplinarne rozwijają się najlepiej, gdy działają jako spójna całość.
Brak komunikacji
Istnieje też ryzyko, że uznacie podejście „działamy jako spójna całość” za oczywiste i założycie, że informacje będziecie przekazywać przez osmozę. To, że współpracujecie interdyscyplinarnie, nie oznacza, że czytacie sobie w myślach. Upewnij się, że wszyscy członkowie zespołu na bieżąco sprawdzają adnotacje, udostępnione foldery czy tablice Trello i że regularnie spotykacie się na odprawy — w biurze lub wirtualnie.
Brak pasji
Nie chodzi o to, by członkowie zespołu traktowali pracę jako najważniejszą w życiu rzecz, ale ta metoda pracy powinna ich motywować. To oznacza, że muszą mieć świadomość, jaką wartość przynosi ich praca i że mają wpływ na całokształt projektu. Da się to osiągnąć, jeśli pracujecie i osiągacie sukcesy jako jeden zgrany zespół. Jeśli ktoś w zespole nie widzi sensu w tym, co robi, to na pewno szybko straci zainteresowanie.
Jak Dropbox może pomóc
Współpraca interdyscyplinarna wymaga pełnej synchronizacji, a idealnym narzędziem do tego jest Dropbox. Możesz udostępniać foldery, a także uaktualniać i edytować dokumenty w czasie rzeczywistym. Wszyscy członkowie zespołu wiedzą dokładnie, na czym stoją.
Dropbox sprawia, że członkowie zespołu nie muszą być w jednej lokalizacji, by ich współpraca była płynna, ponieważ wszystkie materiały są bezpiecznie przechowywane online. Zespoły interdyscyplinarne mają w Dropbox jeden centralny obszar roboczy, dzięki czemu mogą razem dążyć do realizacji wspólnego celu.
