Co to jest VPN?

VPN — co to znaczy?

„VPN" to popularny termin, szczególnie wśród zespołów pracujących zdalnie. Ale czy wiesz, co oznacza? VPN to akronim od angielskich słów „Virtual Private Network", czyli wirtualna sieć prywatna. Jak sama nazwa wskazuje — VPN tworzy wirtualną przestrzeń, w której możesz działać, gdy jesteś online. Jednak jakie są korzyści VPN (o ile w ogóle jakieś są)?

Co robi VPN?

Uważa się, że sieci VPN oferują liczne korzyści — zarówno dla domowych użytkowników Internetu, jak i zajętych biur. Korzyści te uwzględniają m.in.:

Umożliwienie zdalnego dostępu

VPN pozwala na tworzenie prywatnej zdalnej sieci dla wybranych urządzeń, która jest idealna dla pracowników wykonujących swoją pracę w sposób zdalny. Dzięki temu Twój zespół pozostaje w bezpiecznym kontakcie, nawet jeżeli znajduje się w odległości wielu kilometrów lub na innych kontynentach.

Większe bezpieczeństwo

Jeżeli logujesz się do hotspotów Wi-Fi, na przykład w pociągu lub kawiarni, aby uzyskać dostęp do Internetu i móc pracować, VPN może zabezpieczyć Twoje dane. Publiczne sieci Wi-Fi mogą być bardzo przydatne, jednak nie są tak bezpieczne, jak Twoje domowe lub firmowe połączenie z Internetem. Dzięki tunelowi VPN — który można sobie wyobrazić jako ochronną obudowę wokół Twoich danych — dane będą w pełni szyfrowane z wykorzystaniem standardu AES (zaawansowanego standardu szyfrowania), nawet jeżeli połączenie Wi-Fi zostanie naruszone. Dopóki Twoje dane nie dotrą do ustalonego miejsca docelowego, nie będzie można ich odszyfrować. Dzięki temu możesz bezpiecznie przeglądać strony internetowe, wysyłać lub odbierać e-maile oraz płacić kartą kredytową nawet w publicznej sieci Wi-Fi. Jest to znane jako protokół PPTP (ang. Point-to-Point Tunneling Protocol).

Omijanie blokad lokalizacji

Ponieważ VPN ukrywa Twoją lokalizację i umożliwia Ci wybór serwera w określonym regionie, możesz przeglądać treści z dowolnego miejsca. Jeżeli na przykład jesteś w Chinach i chcesz uzyskać dostęp do swoich kont w mediach społecznościowych, może się okazać, że wiele z tych stron jest zablokowanych. Jednak jeżeli skonfigurujesz swoją sieć VPN w taki sposób, aby adres IP znajdował sie w Stanach Zjednoczonych, Internet będzie widzieć Twoje połączenie tak, jakbyś był(a) w Stanach Zjednoczonych.

Omijanie ograniczania przepustowości

Chociaż może nie być to prawdą w przypadku wszystkich sieci VPN i wszystkich dostawców usług internetowych (ISP), czasami usługa VPN może pomóc w ominięciu ograniczeń ruchu sieciowego. Na przykład jeżeli Twój dostawca usług internetowych zacznie ograniczać przepustowość Twoich danych po osiągnięciu określonego limitu, VPN może pomóc w maskowaniu części Twojej aktywności, przedłużając limit danych. Jednak korzystanie z VPN może ogólnie spowolnić Twoje połączenie szerokopasmowe ze względu na konieczność wykonania całego dodatkowego kroku w postaci przekierowania Twojego połączenia przez serwer VPN. Jest to jednak zwykle problem dotyczący domowych łączy szerokopasmowych, a nie połączeń biznesowych.

Jak działa VPN?

Zasadniczo VPN maskuje Twoją tożsamość, lokalizację i aktywność online. Kiedy łączysz się z Internetem, Twój dostawca usług internetowych korzysta ze swoich serwerów, aby zapewnić Ci połączenie. Ponieważ VPN tworzy to połączenie za pośrednictwem serwera prywatnego, wszelkie dane, które mogą być przesyłane z Twojego komputera, pochodzą z VPN.

Dostawcy sieci VPN korzystają z szyfrowania i zabezpieczeń protokołu internetowego (IPSec), aby w bezpieczny sposób „spakować" Twoje dane do momentu, w którym dotrą do miejsca docelowego. Jest to znane jako protokół L2TP (ang. Layer Two Tunneling Protocol). Podczas przeglądania stron internetowych Twój adres IP (adres protokołu internetowego) nie jest wyświetlany jako adres IP, który przypisał Ci Twój dostawca usług internetowych, ale jako adres IP z serwera VPN.

Co to jest adres IP?

Adres protokołu internetowego (IP) to zestaw liczb wykorzystywanych w celu identyfikacji Twojego urządzenia podczas łączenia się z Internetem. Adres IP służy jako identyfikator i pomaga określić Twoją lokalizację. W niektórych przypadkach może być to korzystne, np. kiedy prowadzisz małą firmę i chcesz, żeby Twoja strona internetowa i lokalizacja były odpowiednio zarejestrowane dla lokalnych klientów. Jeżeli Twój zespół zdecyduje się na połączenie VPN, ale nadal musisz zachować swój adres IP, istnieją do tego celu specjalne sieci VPN.

VPN ukrywa Twój adres IP przede wszystkim po to, żeby nie ujawniać Twojej lokalizacji — jeśli haker uzyskałby dostęp do takich danych, może sprawdzić Twoją aktywność w Internecie i włamać się na Twoje konta. Z adresów IP korzystają nie tylko hakerzy: zastanowiło Cię kiedyś, jak to możliwe, że w kanałach społecznościowych widzisz reklamy dostosowane do Twojego wyszukiwania? Dzieje się tak dlatego, że dostawcy usług internetowych sprzedają informacje o aktywności w Internecie. Można tego uniknąć właśnie dzięki ukrywaniu IP przez VPN.

Dlaczego wybieramy sieci VPN

Jednym z najbardziej przekonujących powodów dla korzystania z VPN w środowisku pracy jest bezpieczne połączenie zespołu wykonującego pracę zdalną. Dzięki większemu bezpieczeństwu i większej dostępności Twój zespół może pracować w bardziej efektywny sposób.

• Większe zaufanie w Internecie: Dzięki VPN możesz mieć pewność, że Twoje dane są bezpieczne, nawet podczas udostępniania plików.
• Zaufanie klientów: Klienci mogą oczekiwać, że będziesz korzystać z połączenia VPN lub innej, równie bezpiecznej usługi, zanim przekażą Ci jakiekolwiek dokumenty.
• Zdalna sieć: VPN pozwala na rozszerzenie Twojej wewnętrznej sieci poza biuro.

Korzystanie z VPN

Jeżeli zastanawiasz się nad wyposażeniem swojego komputera lub całego zespołu w usługę VPN, weź pod uwagę następujące kwestie:

• Lokalizacja VPN: Czy VPN będzie działać w wybranym przez Ciebie miejscu docelowym na podstawie lokalizacji dostawcy? Jeżeli na przykład chcesz wejść na stronę internetową zablokowaną dla Twojej lokalizacji w USA, będziesz potrzebować serwera, który znajduje się w kraju preferowanym przez tę stronę. Sprawdź, czy Twój VPN ma serwery w tym kraju. Ponadto VPN będzie przestrzegać zasad kraju, w którym działa, a nie kraju swojego klienta (więcej informacji na ten temat znajduje się poniżej).
• Rodzaj VPN: Sieci VPN mogą być bardzo proste, jak np. dodatki do rozszerzeń, lub rozbudowane, jak np. cała korporacyjna sieć VPN. Jeżeli chcecie ulepszyć narzędzia do współpracy używane w biurze, warto sprawdzić opcje korporacyjne.
• Koszt: Im bardziej złożona sieć VPN, tym większy będzie jej koszt. W przypadku korporacyjnych usług VPN mamy do czynienia z indywidualnie opracowanymi rozwiązaniami IT, które prawdopodobnie będą stanowić znaczącą inwestycję.
• Systemy operacyjne: Musisz wybrać usługę VPN, która będzie zgodna z Twoim systemem operacyjnym. Na przykład komputery z systemem operacyjnym Linux mogą potrzebować innego klienta VPN niż komputery z systemem Microsoft Windows.
• Urządzenie: Jeżeli planujesz korzystać z VPN na swoich urządzeniach przenośnych, takich jak telefon czy tablet, możesz potrzebować innej sieci VPN niż tej wybranej dla Twojego laptopa.

Czy sieci VPN są bezpieczne?

Przy tak dużym nacisku na kwestie dotyczące bezpieczeństwa i prywatności, kuszące jest myślenie o sieci VPN jak o wirtualnej kamizelce kuloodpornej chroniącej przed internetowymi hakerami. Niestety nie jest to do końca prawda. Sieć VPN może zapewnić ochronę połączenia z Internetem bez obaw o zagrożenie bezpieczeństwa, ale same sieci VPN nie są odporne na ataki hakerów. Co więcej, korzystanie z VPN w celu powstrzymania dostawcy usług internetowych przed kontrolowaniem użytkowników nie jest niezawodne. Liczne przypadki pokazały, że niektóre sieci VPN rejestrują aktywność użytkowników, nawet jeśli twierdzą, że w ogóle nie zapisują takich danych.

Zakres takiej działalności będzie zależeć od lokalizacji dostawcy VPN, ponieważ będzie musiał on dostosować się do różnych zasad. Na przykład w Europie, takim sytuacjom zapobiega Ogólne rozporządzenie o ochronie danych (RODO). Nadal jednak nie należy zakładać, że VPN jest niezawodną opcją dla zapewnienia bezpieczeństwa w Internecie.

Jakie są wady VPN?

VPN ma dużo zalet, chociaż do wielu z nich można uzyskać dostęp również alternatywnymi sposobami. Na przykład praca zdalna może być pomyślnie wykonywana z wykorzystaniem innego oprogramowania lub innych usług, które nie wymagają tak zaawansowanej konfiguracji, usług serwisowych, czy tak dużych kosztów.

Na początek należy rozważyć minusy sieci VPN:

• może być kosztowna, szczególnie w przypadku konfiguracji korporacyjnej;
• wymaga usług serwisowych w przypadku firm;
• zdalna sieć musi zostać początkowo skonfigurowana przez specjalistę IT — w Dropbox wymagana jest jedynie prosta rejestracja;
• nie zawsze jest tak bezpieczna, jak może się to wydawać;
• może znacząco spowolnić połączenie internetowe;
• w niektórych krajach sieci VPN postrzegane są jako niepewne z prawnego punktu widzenia lub nawet nielegalne.

Niektóre marki podjęły wysiłki, aby blokować użytkowników korzystających z sieci VPN — może to spowodować, że firmowe konto trafi na czarną listę.

Ostatecznie należy rozważyć, co tak naprawdę chce się osiągnąć poprzez VPN. Czy można współpracować równie efektywnie wykorzystując narzędzie takie jak Dropbox? Czy można surfować po Internecie równie swobodnie dzięki serwerowi proxy online? Czy można utrzymać wysoki poziom bezpieczeństwa dzięki aktualnym programom do usuwania złośliwego oprogramowania i zaporom? Jeżeli odpowiedź na którekolwiek z powyższych pytań brzmi „tak" — VPN może być niepotrzebnym złożonym rozwiązaniem.

Jakie są alternatywne rozwiązania dla VPN?

Jeżeli zamierzacie korzystać z VPN głównie po to, by zdalne zespoły pozostawały w kontakcie, istnieją lepsze rozwiązania. Sieci VPN zdecydowanie mają zalety w różnych obszarach, jednak w przypadku pracy zdalnej koszty i czas potrzebne do uruchomienia korporacyjnej sieci VPN mogą wydawać się zniechęcające. Wieloetapowy proces łączenia się z serwerem plików poprzez VPN może być irytujący nawet dla użytkowników mających doświadczenie techniczne. Dropbox zapewnia bezpieczeństwo plików i umożliwia zdalny dostęp poprzez samo logowanie, co sprawia, że dla tych celów jest to prosta i efektywna alternatywa dla VPN.

Czy moja firma powinna korzystać z VPN?

Korzystanie z sieci VPN ma wiele zalet, chociaż wybór jej konkretnego rodzaju może sprowadzać się do różnicy pomiędzy świetnym narzędziem a niepotrzebnym wydatkiem. Jeżeli mówimy o ochronie danych na poziomie sieci, to trudno znaleźć coś lepszego niż protokół VPN, ale dobra struktura bezpieczeństwa, składające się z odpowiedniego programu do usuwania złośliwego oprogramowania, może zapewnić silną ochronę dla Twoich urządzeń. Korporacyjna sieć VPN będzie wymagać czasu na zbudowanie i wdrożenie. Wymaga także usług serwisowych i dedykowanego specjalisty IT, który będzie monitorował jej działanie. W przypadku prostej pracy zdalnej i udostępniania plików Dropbox jest lepszym rozwiązaniem.