Czym jest i jak działa przetwarzanie w chmurze?

Bardzo możliwe, że zdarzyło Ci się już korzystać z funkcji przetwarzania w chmurze, nawet jeśli zupełnie nic o niej nie wiesz.

„Chmurą” nazywamy „chmurę obliczeniową”. Termin ten odnosi się do zadań i usług świadczonych lub hostowanych online na zasadzie przedpłaty. Już od pewnego czasu możemy przechowywać i obsługiwać dane oraz zarządzać nimi przez Internet, jednak przetwarzanie w chmurze umożliwia to na znacznie większą skalę.

Po pierwsze należy wyjaśnić, że chmura mimo wszystko wymaga fizycznych elementów. Chociaż pliki nie są zapisywane bezpośrednio na Twoim komputerze, muszą być umieszczone na jakimś urządzeniu znajdującym się gdzieś na świecie. Kiedy przesyłasz plik do chmury, używając usługi takiej jak Dropbox, zostanie on wysłany przez Internet na serwer – prawdziwy, fizyczny serwer. Dostawcy usług chmury mają setki tysięcy fizycznych serwerów zwanych łącznie „farmami serwerów”, które znajdują się w centrach danych rozsianych po całym globie.

Najprościej mówiąc, chmura jest zbiorem rozproszonych na całym świecie serwerów i centrów danych, na których przechowywane są dane. Zasadniczo jest to cyfrowy magazyn, w którym możesz przechowywać wszystkie swoje pliki. Dzięki chmurze możesz uzyskiwać dostęp do swoich danych na dowolnym urządzeniu, o ile ma ono połączenie z Internetem.

Jeśli zapisujesz plik w chmurze, przechowujesz go online. Dysponując odpowiednimi zasobami i infrastrukturą, każdy może hostować własną chmurę. Nie jest to jednak łatwe zadanie, a z pewnością nie jest ono tanie. Dlatego, mówiąc o usłudze chmury, mamy na myśli usługi na wysokim poziomie świadczone przez dostawców takich jak Dropbox.

Posłużmy się analogią do elektryczności. Korzystanie z własnego generatora prądu byłoby bardzo kosztowne i wiązałoby się z wieloma pracami konserwacyjnymi. Mamy więc dostawców energii obsługujących jeden duży generator, do którego dostęp ma każdy z nas, a opłaty naliczane są według zużycia. Analogicznie, bardziej wydajnym i opłacalnym rozwiązaniem jest zezwolenie dostawcy usługi chmury na hostowanie i przechowywanie danych bez konieczności tworzenia własnej infrastruktury.

Funkcje inne niż usługi przechowywania w chmurze

Chmurę najprościej można określić jako rozwiązanie do przechowywania danych cyfrowych, ale istnieje o wiele więcej usług opartych na chmurze. Możemy wyodrębnić trzy podstawowe modele korzystania z chmury: „infrastruktura jako usługa” (Infrastructure as a Service, IaaS), „platforma jako usługa” (Platform as a Service, PaaS) i „oprogramowanie jako usługa” (Software as a Service, SaaS).

• W modelu infrastruktura jako usługa (IaaS) dostawcy chmury udostępniają klientom miejsce na swoim serwerze na dowolne cele: od przechowywania danych po hosting stron internetowych. W takim przypadku klient zarządza danymi, stroną internetową czy aplikacją, natomiast dostawca udostępnia mu niezbędne zasoby obliczeniowe.

Przykładem modelu IaaS jest przechowywanie plików w Dropbox. Masz dostęp do danych, możesz je modyfikować i dodawać wedle życzenia, natomiast Dropbox zapewnia serwery do ich przechowywania. Prawie każda strona internetowa, którą odwiedzasz, jest hostowana w chmurze w modelu IaaS.

• Platforma jako usługa (PaaS) jest to model podobny do Iaas, jednak pozostawia on nieco więcej kontroli w rękach dostawcy chmury. Dawniej opracowywanie i testowanie oprogramowania na miejscu wymagało dużo czasu, przestrzeni i nakładów finansowych. Obecnie model PaaS oferuje wirtualną platformę do projektowania i testowania backendów, zapewniając deweloperom wirtualną strukturę do tworzenia oprogramowania online, a serwerami i przechowywaniem danych wciąż zajmuje się dostawca. Model PaaS pozwala więc ograniczyć ryzyko utraty danych związane z tworzeniem i testowaniem oprogramowania lokalnie.

• Oprogramowanie jako usługa (SaaS) odnosi się do każdego typu oprogramowania, które działa w chmurze. Przykładem jest Dropbox Sign. Dzięki tej aplikacji w chmurze możesz składać prawnie wiążące podpisy na dokumentach online zamiast używać długopisu i papieru. Dostęp do aplikacji możesz uzyskać w każdej chwili i na dowolnym urządzeniu. Innym przykładem modelu SaaS jest aplikacja Grammarly działająca bezpośrednio w przeglądarce internetowej.

Krótko mówiąc, modele IaaS dają administratorom największą kontrolę nad zasobami, zapewniając im hosting i miejsce na przechowywanie danych. Modele PaaS dają mniejszą kontrolę i służą do tworzenia oprogramowania. Modele SaaS zapewniają natomiast najmniejszą kontrolę i są skierowane do zwykłych użytkowników.

Jakie są rodzaje chmur?

Istnieją cztery podstawowe środowiska chmurowe, które mogą obejmować dowolną infrastrukturę IT.

Chmura publiczna to taka usługa chmury, z której korzystać może każdy. Do usług chmury publicznej zalicza się Amazon Web Services (AWS), Microsoft Azure, Google Cloud, Dysk Google, iCloud i Dropbox. Każdy, kto korzysta z Dropbox, wynajmuje część miejsca na serwerach. Chmura publiczna to wspólne środowisko podobne do dużego biura, w którym jednak każdy użytkownik końcowy ma swoje własne bezpieczne biurko i szafkę. Ta bezpieczna dedykowana przestrzeń jest również nazywana maszyną wirtualną. Wirtualizacja pozwala każdemu użytkownikowi końcowemu na posiadanie własnej maszyny wirtualnej w oddzielnej, bezpiecznej przestrzeni na tym samym serwerze fizycznym. Oprócz maszyn wirtualnych mogą też istnieć serwery wirtualne. Wirtualizacja pozwala zatem najlepiej wykorzystać fizyczny sprzęt serwera. Ta wydajność sprawia, że usługi chmury mogą być używane na żądanie przez każdego za niewielką cenę. 

Chmura prywatna znacznie różni się od publicznej, ponieważ w przypadku tej pierwszej maszyna wirtualna i cała infrastruktura chmury przeznaczona jest dla konkretnego klienta. Ich wspólną cechą jest to, że hostowanie wciąż odbywa się online, jednak serwer, na którym przechowywane są dane, należy tylko i wyłącznie do jednego klienta. Niektórzy decydują się na chmurę prywatną dla zwiększenia bezpieczeństwa danych, inni z kolei chcą z jej pomocą zyskać większą wydajność.

Chmury hybrydowe korzystają zarówno z serwerów wewnętrznych, jak i serwerów chmur publicznych. Większe lub bardziej poufne dokumenty można więc przechowywać w chmurze prywatnej, a pozostałe – w chmurze publicznej.

Multi-cloud oznacza, że dana firma korzysta z kilku różnych chmur publicznych, a nie jednocześnie z chmury prywatnej i publicznej ()jak w przypadku chmury hybrydowej. Zazwyczaj dzieje się tak, ponieważ różni dostawcy usług chmury oferują różne funkcje, a niektóre firmy potrzebują ich wszystkich.

Jak firmy korzystają z chmury?

W przypadku firm zakres korzyści wynikających z przetwarzania w chmurze jest znacznie szerszy niż sama funkcja przechowywania danych. Możliwość przetwarzania w chmurze bardzo pozytywnie wpłynęła na produktywność, wydajność, rozwój i dobrą organizację współczesnych miejsc pracy. Do głównych korzyści dla firm wynikających z przetwarzania w chmurze można zaliczyć:

• Obniżenie kosztów: zorganizowanie podobnego rozwiązania w siedzibie firmy byłoby niezwykle kosztowne. Dzięki chmurze utrzymywanie systemów komputerowych oraz sprzętu można zaliczyć do niepotrzebnych wydatków. Ponieważ opłaty za chmurę naliczane są na zasadzie przedpłaty, przetwarzanie w chmurze oznacza mniejsze koszty zakupu sprzętu, zatrudnienia personelu i zużycia energii. Co więcej, jeśli poświęcasz mniej czasu na kwestie informatyczne, możesz wykorzystać go na realizację swoich celów.
• Odzyskiwanie po awarii: tworzenie kopii zapasowych wszystkich ważnych plików i danych w chmurze sprawia, że nie musisz się obawiać ich utraty. Przechowywanie wszystkich materiałów w jednym miejscu może okazać się niezwykle ryzykowne. Wszystko – od kataklizmu przez nagłe przerwy w dostawie prądu po złośliwe oprogramowanie – może niespodziewanie pozbawić Cię danych. Dlatego tworzenie kopii zapasowych danych na kilku serwerach i w kilku lokalizacjach w chmurze jest tak przydatne.
• Ochrona i bezpieczeństwo danych: wbrew temu, co myślą niektórzy, usługi przetwarzania w chmurze zapewniają Twoim prywatnym danym doskonałe bezpieczeństwo. Może Ci się wydawać, że najlepiej jest przechowywać wszystkie rzeczy tam, gdzie możesz mieć je ciągle na oku, jednak chmura jest trochę jak sejf w banku. Dostawcy usług chmury traktują bezpieczeństwo i ochronę Twoich danych priorytetowo, dlatego je szyfrują. W większości przypadków możesz skonfigurować własne ustawienia zabezpieczeń. Podobnie jak bankowy sejf został stworzony po to, aby jak najbezpieczniej przechowywać kosztowności, chmura została stworzona, aby jak najbezpieczniej przechowywać dane.
• Skalowalność: przetwarzanie w chmurze pozwala firmom na dodatkową elastyczność, pozostawiając pole do zwiększania lub – w niektórych przypadkach – ograniczania skali działalności. Im większa firma, tym więcej miejsca, czasu i pieniędzy potrzeba na jej prowadzenie. Ponieważ z chmury korzysta się zależnie od potrzeb, staje się ona wirtualnym środowiskiem, które sprzyja rozwojowi. Z drugiej strony, jeśli Twoja firma zmniejszy skalę działalności, masz świadomość, że nie musisz płacić za sprzęt i zasoby, których już nie potrzebujesz. W przypadku usług przetwarzania w chmurze płacisz tylko za to, z czego rzeczywiście korzystasz.
• Elastyczność: jeśli wszystko, czego potrzebujesz, jest przechowywane i obsługiwane w chmurze, masz możliwość pracy z dowolnego miejsca na świecie. W związku z ewolucją tradycyjnego pojęcia miejsca pracy przetwarzanie w chmurze odgrywa bardzo ważną rolę w funkcjonowaniu firm, pozwalając im działać zdalnie. Chmura obliczeniowa ułatwia także komunikację między ludźmi, zapewniając dostęp do plików i danych na urządzeniach mobilnych.
• Współpraca: możliwość nie tylko zapisywania, ale także tworzenia i edytowania plików w chmurze znacznie usprawnia współpracę. Dzięki chmurze obliczeniowej członkowie dziesięcioosobowego zespołu mogą przebywać w różnych lokalizacjach i pracować nad jednym dokumentem. Zarządzanie organizacją i zasobami w zespole jest więc prostsze niż kiedykolwiek przedtem.

Plusy chmury obliczeniowej do użytku własnego.

Chmura oferuje wiele funkcji, które możemy wykorzystywać poza pracą. Najbardziej oczywistą zaletą chmury jest możliwość zaoszczędzenia miejsca. Jeśli obecnie nie korzystasz z przechowywania w chmurze, to większość Twoich plików jest zapewne zapisana na Twoim komputerze lub smartfonie. Jeśli na tym urządzeniu zabraknie Ci miejsca, możesz dokupić zewnętrzny dysk twardy, a kiedy on również się zapełni, możesz dokupić kolejny i następne. W końcu znalezienie starego dokumentu, którego nagle pilnie potrzebujesz, nie będzie już takie łatwe.

Zapisywanie wszystkich plików w jednym wirtualnym miejscu, które nie zajmuje Twojej osobistej przestrzeni, pozwoli Ci mieć je zawsze uporządkowane i pod kontrolą bez zbędnych wydatków na dodatkowy sprzęt. Zyskasz także większą moc obliczeniową swojego systemu operacyjnego, gdyż duża część Twoich plików zostanie przeniesiona do chmury.

Chmura znacznie ułatwia też dzielenie się plikami z bliskimi. Możesz na przykład utworzyć wspólny album ze zdjęciami, do którego dostęp będzie miała cała Twoja rodzina.

Dlatego Dropbox tworzy pierwszy na świecie inteligentny obszar roboczy. Połączenie wszelkich treści i używanych narzędzi sprawia, że wszystko jest łatwo dostępne w aplikacji zwiększającej produktywność Dropbox. Koniec z przełączaniem się między platformami, aplikacjami i typami treści – inteligentny obszar roboczy umożliwia korzystanie z nich w jednym miejscu, zapewniając elastyczne zarządzanie IT.

Korzyści z przetwarzania w chmurze są oczywiste niezależnie od tego, czy używasz chmury w domu, czy w pracy. Chmura zwiększa produktywność, usprawnia organizację i współpracę oraz obniża koszty, a jednocześnie zapewnia bezpieczeństwo i ochronę danych.