Wat is cloud computing en hoe werkt dit?

De kans is groot dat je, zelfs als je niets over cloud computing services weet, deze waarschijnlijk al wel eens hebt gebruikt.

'Cloud' is een afkorting voor 'cloud computing' en verwijst naar taken en services die online op een pay-as-you-go-basis worden aangeboden of gehost. We weten inmiddels allemaal hoe we gegevens opslaan, bewerken en beheren via internet, maar cloud computing doet dit op een veel grotere schaal.

Allereerst is het belangrijk om uit te leggen dat er voor de cloud nog steeds fysieke onderdelen nodig zijn. Hoewel je jouw bestanden misschien niet direct op je computer opslaat, moeten ze toch ergens op de wereld aan een stukje hardware worden gekoppeld. Als je iets uploadt naar de cloud, met een service als Dropbox, wordt het bestand online naar een server gestuurd: een echte, tastbare server. Cloudserviceproviders beschikken over honderden of duizenden fysieke servers, die samen de naam 'server farms' dragen en die zich in datacenters over de hele wereld bevinden.

Dus zo simpel mogelijk gezegd, bestaat de cloud uit een verzameling wereldwijde servers en datacenters, waar gegevens worden opgeslagen. Het is dus in wezen een digitale opslagplaats waarin je al je bestanden kunt bewaren. Met de cloud heb je vanaf elk apparaat toegang tot je gegevens, zolang er maar een internetverbinding is.

Als je een bestand in de cloud opslaat, dan sla je het online op. Iedereen met de juiste middelen en infrastructuur kan zijn of haar eigen cloud hosten. Dit is echter niet eenvoudig en zeker niet goedkoop. Als we het dus over een cloudservice hebben, hebben we het over hoogwaardige services die worden aangeboden door een provider als Dropbox.

Laten we elektriciteit als voorbeeld nemen. Het zou ontzettend duur zijn en veel onderhoud vergen om een eigen generator in je huis te hebben. Daarom hebben we dus energieleveranciers die in wezen één grote generator bedienen waar iedereen toegang toe heeft en betalen we allemaal gewoon voor wat we gebruiken. Als je het zo bekijkt, is het veel efficiënter en voordeliger om een cloudserviceprovider je gegevens te laten hosten en op te slaan, dan om je eigen infrastructuur op te bouwen.

Overige functies naast de cloudopslagservices

De cloud is in zijn simpelste vorm een digitale opslagoplossing, maar er zijn nog veel meer services in de cloud gebaseerd. Je zou cloud computing kunnen opsplitsen in drie verschillende kernfuncties: Infrastructure as a Service (IaaS), Platform as a Service (PaaS) en Software as a Service (SaaS).

• Infrastructure as a Service (IaaS) verwijst naar cloudproviders die hun serverruimte aanbieden voor allerlei zaken, van dataopslag tot webhosting. In dit geval beheer en onderhoud je nog steeds de gegevens, website of toepassing, terwijl de cloudprovider je simpelweg de IT-middelen verhuurt om dit te doen.

Dropbox gebruiken voor bestandsopslag is een voorbeeld van een IaaS. Je kunt gegevens raadplegen, wijzigen en toevoegen, terwijl Dropbox voor de hostservers zorgt. Bijna elke website die je via de cloud bezoekt, wordt gehost dankzij IaaS-modellen.

• Platform as a Service (PaaS) is vergelijkbaar met IaaS, maar geeft iets meer controle aan de cloudprovider. Vroeger was het ontwikkelen en lokaal testen van software erg duur, vooral als het om tijd, geld en opslagruimte ging. PaaS biedt een virtueel platform voor het ontwikkelen en testen van de back-end, zodat programmeurs een virtueel framework hebben om online software te ontwikkelen, waarbij alle servers en de opslag nog steeds door de provider worden afgehandeld. Ontwikkelen en testen op locatie kan leiden tot verlies, dus bieden PaaS-modellen een virtuele oplossing voor DevOps.

• Software as a Service (SaaS) verwijst naar alle software die via de cloud wordt uitgevoerd. Een voorbeeld hiervan is Dropbox Sign. Met deze cloudtoepassing kun je juridisch bindende documenten online ondertekenen in plaats van met pen en papier. Je kunt de toepassing op elk moment en op elk apparaat openen. Een ander voorbeeld van SaaS is een webtoepassing als Grammarly, die online en rechtstreeks in je webbrowser wordt uitgevoerd.

Met andere woorden: IaaS-modellen bieden de meeste controle over je middelen en worden door beheerders voor hosting en opslag gebruikt. PaaS-modellen bieden minder controle en worden door ontwikkelaars gebruikt. SaaS-modellen bieden de minste controle en worden door eindgebruikers gebruikt.

Wat zijn de verschillende soorten clouds?

Er zijn grofweg vier cloudomgevingen waaruit elke IT-infrastructuur kan bestaan.

De openbare cloud verwijst naar cloudservices die iedereen kan gebruiken. Amazon Web Services (AWS), Microsoft Azure, Google Cloud en Google Drive, iCloud en Dropbox zijn allemaal openbare cloudservices. Iedereen die Dropbox gebruikt, huurt als het ware een stukje serverruimte. De openbare cloud is een gedeelde omgeving die vergelijkbaar is met een groot kantoor, waar elke eindgebruiker over een eigen beveiligd bureau en archief beschikt. Deze beveiligde, specifieke ruimte wordt ook wel een virtuele machine genoemd. Door middel van virtualisatie heeft elke eindgebruiker zijn eigen virtuele machine in een aparte beveiligde ruimte op dezelfde fysieke server. Naast virtuele machines bestaan er ook virtuele servers. Virtualisatie maakt dus optimaal gebruik van de fysieke hardware in een server. Dankzij deze efficiëntie kan iedereen on demand en tegen lage kosten van cloudservices gebruikmaken. 

De privécloud is heel anders, omdat de virtuele machine en de gehele cloudinfrastructuur op slechts één klant is gericht. Je host nog steeds alles online, maar de server die je gegevens host, is uitsluitend van jou. Sommigen kiezen liever voor een privécloud voor wat extra beveiliging, terwijl anderen van de privécloud gebruikmaken vanwege de prestaties.

Hybride clouds gebruiken zowel eigen servers als openbare cloudservers. Hierdoor kun je grotere of meerdere privédocumenten in de privécloud bewaren en de rest op de openbare cloud laten staan.

Multicloud wil zeggen dat een bedrijf gebruikmaakt van meerdere openbare cloudplatforms in plaats van een privé- en openbare cloud, zoals bij de hybride variant het geval is. Multicloudoplossingen ontstaan meestal doordat verschillende cloudserviceproviders verschillende functionaliteiten aanbieden die een bedrijf misschien allemaal nodig heeft.

Hoe wordt de cloud door bedrijven gebruikt?

Cloud computing biedt bedrijven veel meer dan alleen een eenvoudige opslagoplossing. Cloud computing is een essentiële drijfveer geworden voor productiviteit, efficiëntie, groei en de organisatie van moderne werkplekken. Hier volgen enkele voorbeelden van manieren waarop bedrijven van cloud computing profiteren:

• Kostenbesparingen: alles op locatie doen, kan ontzettend duur zijn. IT-systemen en -apparatuur onderhouden op locatie is niet meer nodig met de cloud. Als pay-as-you-go-service zorgt cloud computing tot een aanzienlijke verlaging van de kosten van zowel de hardware als het personeels- en energieverbruik. Je besteedt bovendien minder tijd aan IT-kwesties en bent dus meer op je doelen gericht.
• Noodherstel: Maak een back-up van al je belangrijke bestanden en gegevens naar de cloud, voor een cruciaal stukje extra bescherming. Je neemt een groot risico als je alles op één plek bewaart. Van een natuurramp of plotselinge stroomuitval tot een malware-aanval: je kunt altijd met lege handen komen te staan. Zo is de cloud bijzonder belangrijk, omdat het een back-up maakt van je gegevens op meerdere servers op meerdere locaties.
• Gegevensbescherming en -beveiliging: ondanks wat sommigen misschien denken, bieden cloud computing-services ook een uitstekende cloudbeveiliging  van je privégegevens. Je zou denken dat het veiliger is om alles zelf te bewaren, maar je kunt de cloud beschouwen als een bankkluis. Cloudserviceproviders geven voorrang aan de veiligheid en bescherming van je gegevens, die allemaal versleuteld zijn. In de meeste gevallen kun je jouw eigen beveiligingsinstellingen voor de cloud instellen. Een bankkluis is ontworpen om kostbaarheden zo veilig mogelijk op te slaan, net als de cloud de veiligste manier is om gegevens op te slaan.
• Schaalbaarheid: cloud computing biedt bedrijven net dat beetje extra flexibiliteit om te groeien, of in sommige gevallen juist te krimpen. Hoe groter je bedrijf, hoe meer ruimte, tijd en geld je nodig hebt om het te runnen. Door de cloud naar behoefte te gebruiken, geef je jouw bedrijf een virtuele omgeving om deze groei te vergemakkelijken. En als het met je bedrijf wat minder gaat, betaal je in ieder geval niet voor de apparatuur of middelen die je niet meer nodig hebt. Met cloud computing betaal je alleen voor wat je gebruikt.
• Flexibiliteit: omdat alles in de cloud wordt opgeslagen en gebruikt, heb je de flexibiliteit om overal ter wereld te kunnen werken. Nu het traditionele concept van de werkplek zich blijft ontwikkelen, speelt cloud computing een fundamentele rol in het virtueel laten functioneren van bedrijven. Daarnaast vergemakkelijkt cloud computing ook de connectiviteit, waardoor je vanaf elk mobiel apparaat toegang hebt tot bestanden en gegevens.
• Samenwerking: naast de mogelijkheid om bestanden in de cloud op te slaan, kun je ze daar ook aanmaken en bewerken, wat voor een efficiëntere samenwerking zorgt. Met cloud computing kan een team van tien personen vanaf verschillende locaties aan hetzelfde document werken. Dit maakt de organisatie en het resourcemanagement binnen een team eenvoudiger dan ooit.

Voordelen van cloud computing voor persoonlijk gebruik

Ook buiten het kantoor zijn er tal van mogelijkheden om thuis gebruik te maken van cloudoplossingen. Het grootste voordeel is natuurlijk de ruimte die je bespaart. Als je nog geen gebruik maakt van cloudopslag, staan je bestanden waarschijnlijk voor het grootste deel op je computer of smartphone. Als je ruimte tekort komt op dat apparaat, kun je kiezen voor een externe harde schijf, en als die vol raakt, krijg je een tweede externe harde schijf, enzovoort. Dan wordt het opeens een stuk lastiger om dat oude document te vinden dat je dringend nodig hebt.

Door al je bestanden op één virtuele plek op te slaan, die geen enkele persoonlijke ruimte in beslag neemt, houd je overzicht en controle, terwijl je tegelijkertijd geld bespaart op de aanschaf van hardware. Dit helpt ook de rekenkracht van je besturingssysteem te verbeteren wanneer je een groot deel van je bestanden naar de cloud migreert.

Delen met vrienden en familie wordt ook een stuk eenvoudiger. Zo kun je bijvoorbeeld een gezamenlijk fotoalbum maken, waartoe iedereen in je familie toegang heeft.

Daarom ontwikkelt Dropbox 's werelds eerste smart workspace. Door al je gebruikte materiaal en tools met elkaar te verbinden, is alles eenvoudig toegankelijk in de productiviteitsapp van Dropbox. Zo hoef je nooit meer te schakelen tussen platforms, apps en materiaaltypen: dankzij een smart workspace kun je alles op één plek gebruiken, waardoor een flexibel IT-beheer mogelijk is.

De voordelen van cloud computing zijn overduidelijk, of je het nu thuis of op kantoor gebruikt. De cloud verhoogt de productiviteit, verbetert de organisatie, bevordert de samenwerking en verlaagt de kosten, terwijl je gegevens beveiligd en beschermd blijven.