Czym są cele SMART?
SMART to zestaw kryteriów doboru celów, który pomoże członkom Twojego zespołu zwiększyć szanse realizacji swoich zamierzeń. Wsparcie zespołu w wyznaczaniu i realizacji celów to jeden z najlepszych sposobów na utrzymanie motywacji pracowników na wysokim poziomie, zapewnienie bieżącej informacji zwrotnej w odniesieniu do ich pracy oraz dostosowanie zadań poszczególnych członków zespołu do strategii firmy. Wszystko, co musisz wiedzieć o celach SMART, znajdziesz w naszym kompleksowym przewodniku, zaczynającym się od definicji celów SMART.
Cele SMART – definicja
Czym dokładnie są cele SMART? SMART to akronim angielskich słów opisujących optymalne cele biznesowe, szczególnie w kontekście zarządzania projektami, kampanii marketingowych, weryfikacji wyników oraz rozwoju osobistego. Co zatem oznacza sam akronim? Warto wspomnieć, że w zależności od źródła rozwinięcie liter może się różnić, w związku z czym można spodziewać się pewnych rozbieżności między istniejącymi wersjami metody SMART. Niemniej, cele SMART są zazwyczaj rozumiane jako spełniające następujące kryteria:
- Skonkretyzowany (ang. specific): Zbyt ogólne cele się nie sprawdzają. Musisz dokładnie i jednoznacznie określić, co chcesz osiągnąć. Zadaj sobie następujące pytania: kto, co, kiedy, jakie i dlaczego. Kto musi zostać zaangażowany? Co starasz się osiągnąć? Kiedy musisz to zrobić? Jakie przeszkody musisz pokonać i jakie wymagania spełnić? Dlaczego stawiasz przed sobą ten cel? Odpowiedz na powyższe pytania tak szczegółowo, jak to tylko możliwe.
- Mierzalny (ang. measurable): Określ kryteria, na podstawie których zmierzysz, jak postępuje realizacja celu. Wyznaczając mierzalny cel, pamiętaj o określeniu wskaźników, według których będziesz oceniać postęp, oraz o ustaleniu kamieni milowych, które wyznaczą ukończenie poszczególnych etapów.
- Osiągalny (ang. achievable): Czy Twój cel jest możliwy do osiągnięcia? Zastanów się, czy Twój cel można rzeczywiście osiągnąć, zestawiając czas, wysiłek i koszty, jakich będzie on wymagał, z korzyściami z niego płynącymi, a także biorąc pod uwagę inne cele, które mogą być w danym momencie priorytetami dla Twojego biznesu. Warto również przemyśleć, co należałoby zrobić, aby osiągnąć cel, oraz czy masz do dyspozycji konieczne do tego narzędzia i umiejętności. Jeśli nie, jak trudno byłoby je zdobyć? Wyznaczanie zuchwałych celów niekoniecznie musi prowadzić do porażki, ale jeśli nie ma realnych szans na ich osiągnięcie, warto zastanowić się nad ich weryfikacją.
- Istotny (ang. relevant): Warto również pomyśleć o tym, czy cel jest istotny z punktu widzenia całej organizacji. Na przykład jeśli Twoim zadaniem jest odbycie szkolenia z nowego oprogramowania dla księgowości, warto zastanowić się nad przydatnością tych umiejętności w odniesieniu do zakresu Twoich obowiązków oraz działalności całej firmy. Jeśli zaś wprowadzasz nową linię produktów, zastanów się, czy jest ona spójna z celami strategicznymi firmy.
- Określony w czasie (ang. time-bound): Czas to pieniądz. Wyznacz termin realizacji celu i zadaj sobie pytanie, co konkretnie jesteś w stanie osiągnąć w tym czasie. Upewnij się, że terminy są realne, ale zarazem elastyczne. Mimo że ważne jest poczucie mobilizacji, sprowadzanie realizacji celu do ścigania się z czasem raczej nie przyniesie korzyści Twojemu zespołowi ani reszcie organizacji.
Zgłębiając temat wyznaczania celów SMART, możesz spotkać się z określeniem "cele SMARTER" (bardziej SMART). Metoda SMARTER rozszerza cele SMART o dwie litery: "E" od "Evaluate" (oceniaj) oraz "R" od "Readjust" (dostosuj). Mówiąc prościej, dodanie tych dwóch liter zakłada weryfikację i ulepszanie celów wyznaczonych według metodologii SMART oraz pozwala wyciągnąć z niej maksimum korzyści. Pamiętaj o regularnej ocenie celów i ich odpowiednim dostosowywaniu w przypadku zauważenia powtarzających się problemów.
Jakie korzyści daje wyznaczanie celów SMART?
Metoda SMART pozwala wyznaczać cele w jasny sposób i koncentrować się na tym, co istotne. Mało precyzyjne cele bez jasnego planu działania są szybko porzucane – więcej uwagi poświęca się bardziej konkretnym celom.
Metoda SMART pozwoli Ci odpowiednio przeanalizować istotę Twoich celów oraz zaplanować sposób ich realizacji. Co ważne, wyznaczanie celów SMART jest proste i nie wymaga stosowania drogich narzędzi. Oznacza to, że jest to rozwiązanie praktycznie dla każdej organizacji – od globalnych tytanów przez nowoczesne start-upy po małe, rodzinne sklepiki.
Stosując metodę SMART, wyznaczysz sobie cele, dzięki którym osiągniesz sukces. Jeśli więc chcesz wprowadzić nowy sposób wyznaczania celów w swojej organizacji, metoda SMART może być skutecznym i niedrogim rozwiązaniem, którego szukasz. Kluczową cechą celów SMART jest ich mierzalność, oznaczająca łatwość ich monitorowania. Dzięki temu kryterium cele SMART pomogą Ci łatwo dostrzec moment, w którym zaczniesz zbaczać z właściwego kursu. W rezultacie, kiedy tylko powstanie ryzyko, że Twój cel nie zostanie osiągnięty, możesz szybko zareagować i wprowadzić niezbędne zmiany.
Jak najlepiej korzystać z metody SMART?
W kontekście biznesowym metoda SMART jest często wykorzystywana w celu usprawnienia procesu zarządzania wynikami. SMART może pomóc w formułowaniu i realizacji celów w ramach okresowej oceny pracowników. Przyjrzyjmy się kilku przykładom wykorzystania celów SMART.
Przykład celu SMART nr 1: Zwiększyć ruch na stronie o 20% do końca roku
Powierzenie członkowi zespołu zadania zwiększenia ruchu na stronie może mieć istotny wpływ na wynik finansowy firmy, jako że może pomóc jej dotrzeć do nowych klientów i zdobyć więcej nowych leadów.
- Sprecyzowany – Zwiększyć ruch na stronie co najmniej o 20% do końca roku.
- Mierzalny – Wykorzystanie standardowych narzędzi do monitorowania ruchu na stronie, takich jak Google Analytics, pozwoli Ci na bieżąco mierzyć postęp.
- Osiągalny – Jeśli korzystasz z narzędzi i technik marketingowych, z którymi zespół jest już zaznajomiony, oraz jeśli zadanie ma status priorytetu w stosunku do innych, cel jest osiągalny.
- Istotny – Zwiększony ruch na stronie może pomóc firmie zwiększyć przychody i zasięg działalności.
- Określony w czasie – Wyznaczony został konkretny termin realizacji celu – koniec bieżącego roku – oraz comiesięcznie kamienie milowe, które ułatwią monitorowanie postępu.
Przykład celu SMART nr 2: Spłacić 20 000 USD długu w ciągu 24 miesięcy.
Wyznaczanie celów finansowych to świetny sposób na zyskanie kontroli nad finansami. Spłata zadłużenia firmy to dobry pierwszy krok do wprowadzenia celów SMART w zakresie zarządzania finansami.
- Sprecyzowany – Spłacić 20 000 USD zadłużenia firmy.
- Mierzalny – Monitorowanie comiesięcznych lub cotygodniowych postępów za pomocą narzędzi księgowych.
- Osiągalny – Optymalizacja procesu zarządzania należnościami – by były one spłacane terminowo i w całości – sprawi, że uregulowanie 20 000 USD będzie osiągalnym celem.
- Istotny – Spłata zadłużenia firmy zapewni jej doskonałą sytuację finansową, umożliwiającą dalsze inwestycje w rozwój biznesu i nabywanie nowych aktywów.
- Określony w czasie – Przy okresie 24 miesięcy kamienie milowe mogą zostać wyznaczone w odstępach co trzy miesiące. Pozwoli to odpowiednio monitorować postęp na drodze do celu.
Przykład celu SMART nr 3: Poprawić znajomość oprogramowania księgowego w ciągu sześciu miesięcy
Kolejnym praktycznym celem SMART może być poprawa znajomości określonego oprogramowania (np. Salesforce) przez jednego z członków zespołu – tak by zwiększyć wydajność jego pracy.
- Sprecyzowany – Poprawić znajomość obsługi oprogramowania Salesforce, tak aby wykazać wyraźny postęp podczas kolejnej oceny okresowej.
- Mierzalny – Do czasu kolejnej oceny okresowej pracownik powinien wykazać się biegłą znajomością głównych funkcji oprogramowania Salesforce. Powinien też uzyskać certyfikat potwierdzający zdobycie nowych umiejętności.
- Osiągalny – Cel poprawy znajomości Salesforce będzie osiągalny, jeśli dany pracownik przeznaczy na jego realizację określoną ilość czasu w tygodniu i zrobi to w porozumieniu z innymi członkami zespołu.
- Istotny – Praca z oprogramowaniem Salesforce to istotna część zadań pracownika. Dzięki poprawie umiejętności w tym zakresie będzie mógł być lepszym wsparciem dla innych członków zespołu oraz zapewni sobie długą i owocną przyszłość w firmie.
- Określony w czasie – W ciągu sześciu miesięcy pracownik poprawi swoją znajomość oprogramowania Salesforce na tyle, aby jego obsługa zajmowała mu w przyszłości znacznie mniej czasu.
Jakie są najlepsze narzędzia do wyznaczania celów SMART?
Istnieje wiele narzędzi i rozwiązań, które mogą pomóc Ci wyznaczać, monitorować i realizować cele SMART. Zacznij od stworzenia optymalnego szablonu osi czasu za pomocą programu Dropbox w celu śledzenia postępu pracy zespołu i zarządzania zadaniami. Twórz listy zadań, dziel się pomysłami z kolegami i koleżankami oraz pilnuj terminowości zadań wykonywanych w ramach realizacji celów SMART.
Dropbox oferuje również szablon do planowania projektów, dzięki któremu cały zespół może być zawsze na bieżąco. To prosty sposób zarządzania całym procesem wyznaczania celów SMART. Od określania celów i ustalania terminów po dodawanie poszczególnych zadań i zbieranie informacji zwrotnych – platforma Dropbox umożliwi bycie na bieżąco każdemu członkowi zespołu.
SMART to skuteczna, prosta i niedroga metoda wyznaczania celów dla każdej firmy. Niezależnie od tego, czy masz bardzo konkretny cel biznesowy – na przykład wzrost udziału w rynku o 5% do końca roku – czy po prostu szukasz lepszego sposobu zarządzania wynikami pracowników, wyznaczanie celów SMART może być dla Ciebie idealnym rozwiązaniem.