Wat is emotionele intelligentie?
Emotionele intelligentie is een concept dat in de jaren negentig een onderwerp van academisch discours werd en zeer snel een cruciaal onderdeel werd van bedrijfspsychologie en de studie van de dynamiek op de werkplek.
Het wordt gewoonlijk EQ (emotioneel quotiënt) genoemd als tegenhanger van IQ (intelligentiequotiënt). Een medewerker met een hoog EQ is flexibeler, veelzijdiger, meer gedreven en productiever. EQ is net zo belangrijk als of zelfs belangrijker dan harde vaardigheden en kwalificaties.
Eenvoudig gezegd: emotionele intelligentie verwijst naar het vermogen om de emoties van jezelf en de mensen om je heen te interpreteren, begrijpen en beheren. Het gaat erom dat je je hoofd koel houdt onder druk, anderen helpt om zich op hun gemak te voelen en begrijpt hoe je gedrag je omgeving kan beïnvloeden.
Hoewel IQ het cognitieve vermogen meet, is emotionele intelligentie geworteld in ons gedrag. Het lijkt in eerste instantie abstract of willekeurig, maar onze geest is een systeem en het is belangrijk om deze als zodanig te behandelen. Als mens hebben we de kennis om systemen te beheren, aan te passen en te verbeteren zodat ze optimaal presteren en dit kan en moet van toepassing zijn op ons eigen emotionele welzijn.
Een persoon heeft misschien alle expertise die nodig is voor een taak, maar als hij niet kan communiceren binnen het team en zijn eigen emoties niet kan beheersen, zal dit een negatieve invloed hebben op de kwaliteit van zijn werk.
Hoe je emotionele intelligentie kunt verbeteren
Ieder mens heeft emotionele intelligentie. Beschikken over een hoge emotionele intelligentie betekent eigenlijk dat je weet hoe je die intelligentie kunt toepassen en verbeteren.
In zijn uitgebreid onderzoek naar en definiëren van emotionele intelligentie schetste gedragswetenschapper Daniel Goleman vijf kernvaardigheden die moeten worden gecultiveerd om een hoog EQ te bereiken:
1. Zelfbewustzijn
De eerste stap naar volledige emotionele intelligentie is het begrijpen van je eigen emoties. We ervaren en drukken allemaal verschillende emotionele toestanden op verschillende manieren uit en hoe beter je begrijpt hoe je er persoonlijk mee omgaat, hoe meer je de perspectieven van de mensen om je heen kunt begrijpen.
Het is niet alleen emotioneel bewustzijn; zelfbewustzijn heeft betrekking op het begrijpen van de nuances van je identiteit, gedrag en mentaliteit. Het gaat erom dat je weet hoe anderen je zien en op jou reageren en dat je je bewust bent van hoe je acties je omgeving beïnvloeden.
Dat noemen we openbaar zelfbewustzijn: het besef van hoe je door anderen wordt gezien. Dit betekent niet dat je je al te veel zorgen moet maken over hoe mensen je zien, maar eerder dat je het vermogen hebt om jezelf objectief te evalueren en te begrijpen hoe anderen je zien en waarom.
Hoe word je dus precies zelfbewust?
Emotie lijkt misschien iets dat puur geestelijk is, maar in werkelijkheid kunnen en zullen we op een fysieke manier emotie ervaren en uiten. Dit is wat we privé zelfbewustzijn zouden noemen.
Als je bijvoorbeeld boos bent, kun je dat gevoel krijgen dat je bloed kookt en als je erg ongerust bent, voel je mogelijk dat je 'vlinders' in je buik hebt of misschien word je beverig. Als je gelukkig bent, voel je je misschien lichter en energieker.
Als je deze fysieke indicatoren in jezelf kunt herkennen en begrijpt wanneer en waarom ze zich voordoen, zul je je emoties beter kunnen begrijpen, erop kunnen anticiperen en ze beheersen.
Veel komt neer op persoonlijke reflectie; neem even de tijd om jezelf af te vragen hoe je je voelt en vraag jezelf af hoe en wat je bijdraagt aan je werkplek. Als je denkt dat er een gebrek aan verbondenheid of miscommunicatie is binnen je team, probeer er dan achter te komen waarom dat het geval kan zijn en of er iets is dat je doet of zegt dat het probleem erger maakt.
Besteed aandacht aan je gedachten en gevoelens en probeer te begrijpen hoe verschillende situaties je kunnen beïnvloeden of emotionele reacties kunnen veroorzaken. Als je aan het werk bent, vraag je dan af of je hetzelfde resultaat zou produceren bij frustratie als bij tevredenheid, en probeer te beseffen hoe je mentaliteit van invloed is op je werkprestaties en productiviteit.
Intuïtie is zeer nauw verbonden met emotionele intelligentie. Intuïtie draait om onze perceptie van een situatie en we kunnen onze intuïtie gebruiken om inzicht te krijgen in hoe we ons echt voelen. Dat wil niet zeggen dat je altijd je intuïtie moet volgen en ook niet dat je die altijd moet negeren, maar je moet deze zeker erkennen en bestuderen, zodat je je eigen opvattingen en emoties beter leert begrijpen.
Zelfbewustzijn betekent ook dat je je bewust bent van je sterke en zwakke punten en dat je realistisch bent over je mogelijkheden. Het erkennen van je zwakke punten is de eerste stap om ze te overwinnen, terwijl het erkennen van je sterke punten de motivatie en je algemene welzijn bevordert.
2. Zelfregulering
Als je eenmaal weet hoe je je emoties kunt herkennen en onderscheiden, kun je ze gaan beheersen. Als je je emoties te veel invloed laat hebben op je werk, zul je waarschijnlijk minder goed presteren. Zelfregulering houdt in dat je je niet laat meeslepen door externe factoren en je in plaats daarvan op de taak concentreert.
We hebben allemaal onze eigen gedachten en meningen, maar het is cruciaal om te weten hoe en wanneer die gedachten en meningen op de werkplek moeten worden uitgedrukt. Als je je emoties niet onder controle lijkt te hebben, kan dit ertoe leiden dat je als onbetrouwbaar of problematisch wordt beschouwd. Dat betekent niet dat je jezelf niet moet uiten of niet open moet zijn over je gevoelens, maar zelfbeheersing betekent dat je op de juiste, professionele en bewuste manier met je emoties omgaat.
Hoe je zelfregulerend kunt zijn
Neem geen impulsieve beslissingen en onderneem geen actie zonder er eerst over na te denken. Denken voordat je handelt, is een belangrijk onderdeel van zelfregulering. Bedenk hoe je acties of woorden je omgeving en je team kunnen beïnvloeden en vraag of je je ideeën op de meest productieve en constructieve manier communiceert.
Zelfregulatie is iets dat je absoluut zal helpen op de werkplek, maar de technieken van zelfregulatie kunnen en moeten ook buiten kantooruren worden toegepast. Actief blijven en hobby's buiten het werk hebben, een gezonde slaapcyclus hanteren en een veilige en gezonde uitlaatklep vinden voor woede of frustratie zijn allemaal belangrijk voor het reguleren van je emoties en het balanceren van je energie, zodat je geen negativiteit naar de werkplek brengt.
De instrumenten en technieken m.b.t. zelfregulatie kunnen worden vergeleken met die van Cognitive Behavioral Therapy (CBT), een therapie die is ontworpen om ons te helpen om onze problemen te beheersen door ons denkproces en gedrag aan te passen. CBT wordt vaak gebruikt om psychische aandoeningen en stemmingsstoornissen te behandelen, maar de technieken en vaardigheden die je ermee leert, kunnen ongetwijfeld worden toegepast om zelfregulatie te ondersteunen.
De kerntechnieken zijn o.a.:
- Je problemen en zorgen opsplitsen; als je veel kleinere problemen laat samenvloeien tot één groot probleem wordt het oplossen ervan overweldigend
- Onderscheid maken tussen de problemen die kunnen worden opgelost en de problemen waar je geen controle over hebt, en je energie richten op wat je kunt oplossen
- Kies specifieke tijden om met specifieke problemen om te gaan en probeer er zo min mogelijk over die problemen te denken tot die tijd in plaats van er de hele dag over te piekeren
- Mindfulness beoefenen; neem de tijd om je te concentreren op je ademhaling en denk even niet aan je problemen
- Een stap terug doen en vanuit een ander perspectief naar je problemen kijken
- Je gevoelens opschrijven; dit zal helpen om vage problemen te concretiseren en te verfijnen en bruikbare oplossingen te vinden
Als je boosheid, frustratie of een andere openlijk negatieve emotie voelt, onderneem dan actie om deze te verzachten en wees open met je collega's over je ervaring.
Door zelfregulering te beoefenen, kun je je beter aanpassen op de werkplek en gefocust blijven. Als je emotionele problemen kunt beheren en prioriteren, kun je je werklast net zo goed beheren en prioriteren.
3. Motivatie
Intrinsieke motivatie verwijst naar degenen die doelen stellen en nastreven voor hun eigen persoonlijke ontwikkeling. Deze motivatie wordt niet gedreven door geld, reputatie of status, maar door passie en persoonlijke voldoening.
Integriteit hebben voor je functie en weten dat je harde werk niet wordt gedreven door geld, maar door persoonlijke ambitie, zal je helpen om beter te presteren en werk van betere kwaliteit te leveren. Natuurlijk is er niets mis met het streven naar bewondering en financieel succes, maar als dat alles is waar je voor werkt, zul je je nooit echt tevreden voelen met je professionele leven. Je moet niet hard werken om je bazen en klanten te plezieren; je moet ernaar streven om meer persoonlijke doelen te bereiken door emotioneel intelligenter te zijn.
Hoe je gemotiveerd kunt blijven op het werk
Als je moeite hebt om die motivatie te vinden, vraag jezelf dan af wat je echt wilt bereiken in je functie en je carrière, en blijf jezelf dit afvragen totdat je een bevredigend antwoord hebt. Bepaal wat jou drijft, waar je in de toekomst wilt zijn en wat je moet doen om daar te komen.
Stel realistische maar uitdagende doelen die je persoonlijke passie en verlangen stimuleren, zodat je weet hoe en waarom je voor jezelf werkt, zelfs wanneer je voor anderen werkt. Regelmatig doelen stellen is een fantastische manier om motivatie aan te moedigen en de productiviteit te verhogen.
Richt je energie op de onderdelen van je werk die je leuk vindt en maak het duidelijk aan jezelf dat de onderdelen die je niet leuk vindt nodig kunnen zijn om bij de onderdelen te komen die je wel leuk vindt. Gebruik de aspecten van je werk die je leuk vindt om je te motiveren op andere gebieden. Vraag jezelf af waarom je van die aspecten geniet en waarom je niet van anderen geniet.
Als je je helemaal onvervuld en uitgebrand op het werk voelt, kan het tijd zijn om dit aan te pakken met behulp van je leidinggevenden. Als je niet tevreden bent op het werk, dan is het niet alleen slecht voor jou, maar ook slecht voor anderen, dus wees niet bang om deze zorgen direct aan te pakken.
Motivatie is besmettelijk; jouw enthousiasme, optimisme en gewetensvolheid hebben invloed op je omgeving en dragen bij aan het creëren van een positieve werkplek die wordt gedreven door passie en niet door een salaris.
4. Empathie
Emotionele intelligentie houdt niet alleen in dat je jezelf begrijpt, maar je probeert ook de emoties van anderen te begrijpen. In plaats van de emoties of meningen van andere mensen volledig af te wijzen of te verwerpen als je het met hen oneens bent, kun je in plaats daarvan beter de zaak vanuit hun standpunt proberen te bekijken. Luister naar ze, laat ze zichzelf uiten en probeer te leren van je interacties. Empathie is beslissend als het gaat om conflictbeheersing.
Het hebben van hoge emotionele intelligentie betekent het vermogen hebben om fouten uit het verleden te erkennen, ervan te leren en verschillende perspectieven te begrijpen. Je hoeft het niet eens te zijn met alles wat een collega heeft gezegd of gedaan, maar je moet er altijd naar streven om de emoties van anderen op zijn minst te begrijpen, zodat je hen kunt helpen om deze emoties te beheersen.
Toon medeleven met de leden van je team, luister naar ze en reageer constructief. Agressie of verwerping belemmeren de communicatie en het comfort op je werkplek, wat aanzienlijke negatieve gevolgen kan hebben voor je werk en leiderschap.
5. Sociale vaardigheden
Een sterk sociaal bewustzijn hebben is een fundamenteel onderdeel van relatiebeheer en, op zijn beurt, EQ. Sociale intelligentie hebben is meer dan alleen vriendelijk zijn en glimlachende emoji's gebruiken (hoewel dat zeker helpt): het gaat erom dat je benaderbaar, boeiend en transparant bent en ervoor zorgt dat degenen met wie je omgaat zich prettig en gehoord voelen.
Wees niet een passieve luisteraar in een gesprek. Zorg ervoor dat je betrokken blijft, oogcontact houdt, een actieve bijdrage levert aan de discussie en laat zien dat je oprecht geïnteresseerd bent en bereid bent om te leren. Win het vertrouwen van je collega's door integriteit en medeleven te tonen en geef het goede voorbeeld met positiviteit en vriendelijkheid.
Probeer je bewust te zijn van lichaamstaal, zowel die van jezelf als die van anderen; het hebben van sterke interpersoonlijke vaardigheden betekent dat je het vermogen hebt om de sfeer in een ruimte goed te voelen en te begrijpen wat wel en niet gepast is, zonder dat iemand een woord hoeft te zeggen.
Als het gaat om zowel empathie als sociale vaardigheden is het belangrijk om de volgende stappen te onthouden:
- Luister naar je collega's
- Onderbreek mensen niet
- Zorg ervoor dat je feedback altijd constructief is
- Wees open en oprecht en moedig anderen aan om zich ook zo te gedragen
- Herken wanneer jij of een lid van je team een burn-out lijkt te krijgen en onderneem actie
- Besteed tijd aan sociale activiteiten
Communicatie is het belangrijkste
Een team dat met elkaar goed kan communiceren en elkaar goed kan begrijpen, zal onvermijdelijk beter werken en de vaardigheden die we hierboven hebben geschetst, hebben allemaal te maken met goede communicatie, zowel met je team als met jezelf.
Vloeiende communicatie is essentieel, of je nu in hetzelfde kantoor of op afstand samenwerkt. Het gebruik van technieken en tools zoals Dropbox Paper en schermopnamen maken van video's om open communicatie en directe feedback te vergemakkelijken, zal helpen bij het ontwikkelen van emotionele intelligentie. Elke tool helpt je om je werk te beheren en efficiënt met je team samen te werken.
Een werkplek met sterke vaardigheden op het gebied van emotionele intelligentie zal productiever, meer gedreven en een gezondere, gelukkigere omgeving zijn. Je hoeft niet de beste vriend van al je collega's te zijn, maar het is wel van groot belang om te begrijpen hoe je collega's denken en hoe je eigen gedrag en acties door hen worden gezien.
Werken met emotionele intelligentie betekent dat je niet toelaat dat je emoties de kwaliteit van je werk of je relatie met je team verstoren. Het betekent dat je weet hoe je je sterke punten goed kunt gebruiken en hoe je je zwakke punten kunt erkennen en overwinnen. Echt emotioneel intelligente mensen zullen een probleem of een negatief gevoel niet negeren, maar er pragmatisch mee omgaan.
Een hoog EQ op de werkplek is net zo belangrijk als IQ, of zelfs belangrijker. Door emotionele intelligentie te oefenen en verbeteren, kun je je zelfvertrouwen, controle, besluitvormingsvaardigheden en algehele mentale gezondheid verbeteren.
