Geluidskwaliteit begrijpen
Je wilt er altijd voor zorgen dat je favoriete nummers in je muziekbibliotheek over de best mogelijke kwaliteit beschikken, of je nu een gepassioneerde luisteraar of een gepassioneerde maker bent. Audiocompressie is een techniek die wordt toegepast om de bestandsgrootte te verkleinen, waardoor muziek makkelijker kan worden opgeslagen. Door het reduceren van de bestandsgrootte neemt echter ook de kwaliteit af.
Als je je muziekbibliotheek samenstelt, zou de geluidskwaliteit eigenlijk niet door opslagbeperkingen mogen worden belemmerd. Hier volgen enkele tips waarmee je je muziek kunt beluisteren zoals ze is bedoeld.
Er zijn verschillende factoren die de kwaliteit van een audiobestand beïnvloeden. Uiteraard levert een hogere kwaliteit een betere luisterervaring op. Audio van hoge kwaliteit brengt echter opslagproblemen met zich mee, doordat deze bestanden vaak enorm groot zijn.
Audiokwaliteit wordt meestal gemeten aan de hand van de bemonsteringsfrequentie en bitdiepte. Hieronder vatten we beide begrippen voor je samen. Andere belangrijke begrippen omtrent geluidskwaliteit zijn 'verliesvrije' audio en 'niet-verliesvrije', gecomprimeerde audio. Elke digitale audio-indeling biedt verschillende mogelijkheden wat betreft de bemonsteringsfrequentie, bitdiepte en compressie.
Wat is bemonsteringsfrequentie en bitdiepte?
Als we het over de kwaliteit van een audiobestand hebben, spreken we meestal over de bemonsteringsfrequentie en de bitdiepte.
Audio is in wezen analoog. Simpel gezegd, is audio niets anders dan trillingen of golven die zich in de lucht verplaatsen. Deze golven zorgen voor geluiden die moeten worden omgezet, oftewel gedigitaliseerd, met behulp van transducers, zoals bijvoorbeeld microfoons of versterkers, die deze geluidsgolven in elektrische signalen omzetten.
Een digitaal systeem kan deze elektrische signalen vervolgens vastleggen door ze te 'bemonsteren'. De bemonsteringsfrequentie van een audiobestand is vergelijkbaar met de framesnelheid van een videobestand. Een video bestaat uit een verzameling stilstaande beelden (frames) die zijn samengevoegd. Een snellere framesnelheid betekent dat de frames van de video elkaar sneller opvolgen, wat de video vloeiender maakt. Hetzelfde geldt voor een nummer, behalve dat dit opeenvolgende monsters (samples) van audiosignalen bevat in plaats van een verzameling frames.
Met andere woorden: hoe sneller de bemonsteringsfrequentie, hoe vloeiender de audio. Een gemiddeld audiobestand, zoals de audio op een cd, heeft een bemonsteringsfrequentie van 44,1 kHz, oftewel 44.100 monsters per seconde. Een bestand met een hoge resolutie beschikt doorgaans over een bemonsteringsfrequentie van 96 kHz, dat wil zeggen 96.000 monsters per seconde of hoger.
De bitdiepte kan worden vergeleken met de resolutie van een video. In een video wordt de resolutie bepaald door het aantal pixels in een frame. In een nummer geeft de bitdiepte aan uit hoeveel bits een geluid bestaat. Wanneer een audiosignaal wordt bemonsterd, worden er geluidsgegevens uitgehaald die in de vorm van bits worden opgeslagen. Een hogere bitsnelheid betekent dat er in elk monster meer gegevens kunnen worden opgeslagen. Hoe hoger de bitsnelheid, hoe nauwkeuriger een digitaal audiobestand dus het origineel weergeeft.
Tegenwoordig wordt 24-bits, 96 kHz-audio als 'hoge resolutie' beschouwd.
Wat is verliesvrije audio?
Door een niet-verliesvrije compressie van audio worden audiobestanden kleiner gemaakt, waardoor kleine stukjes gegevens verloren gaan. Als je een audiobestand in een niet-verliesvrije indeling comprimeert en vervolgens decomprimeert, kunnen de verloren gegevens niet meer worden hersteld. Door een verliesvrije compressie kun je een audiobestand comprimeren zonder daarbij die belangrijke gegevens te verliezen.
Als je naar een niet-verliesvrij gecomprimeerd audiobestand luistert, hoor je waarschijnlijk nog altijd elke harmonie en baslijn, maar zullen de fijnere details van het nummer verloren gaan. Wanneer je een beetje een audiofiel bent, zul je het verschil tussen een verliesvrij en een niet-verliesvrij gecomprimeerd audiobestand waarschijnlijk duidelijk horen. Als je je eigen muziek opneemt, is verliesvrije audio absoluut noodzakelijk.
MP3's en andere gecomprimeerde, niet-verliesvrije audiobestanden zijn in hardwarematig opzicht makkelijker te verwerken en natuurlijk makkelijker op te slaan. Daarom komen ze vaker voor. Streamingservices zoals Spotify gebruiken niet-verliesvrije, gecomprimeerde audio, zelfs voor Premium-accounts. Door de vele miljoenen beschikbare nummers, zouden verliesvrije en ongecomprimeerde bestanden veel te veel bandbreedte in beslag nemen.
Audiobestandsindelingen
Naast de geluidskwaliteit, zijn ook de bestandsgrootte en de ondersteuning van metagegevens belangrijke factoren als het op digitale audiobestandstypen aankomt. Metagegevens zijn gegevens die in een bestand zijn opgeslagen. Metagegevens van muziekbestanden omvatten bijvoorbeeld albumhoezen en gegevens over de artiest, het album en de titel van het nummer. Als je een audiobestand naar een muziekspeler zoals de Apple Music-app importeert, worden deze metagegevens ingelezen, op de juiste manier gecategoriseerd en getagd met alle toepasselijke details.
Veel van de hieronder genoemde bestandsindelingen zullen je bekend in de oren klinken. Dit zijn de meest voorkomende audio-indelingen die ieder hun eigen geluidskwaliteit, bestandsgrootte, ondersteuning van metagegevens en comptabiliteit met besturingssystemen hebben.
Niet-verliesvrije gecomprimeerde audio-indelingen
MP3
MP3 is de populairste audiobestandsindeling. MP3's zijn gecomprimeerde bestanden en genieten de voorkeur vanwege het kleine bestandsformaat. Door de geringe grootte is MP3 ideaal om op te slaan, vooral als je muziek wilt bewaren op je smartphone, waar de ruimte beperkt is. De geluidskwaliteit van MP3's is echter niet geweldig. MP3-spelers, iPods en smartphones hebben hun succes te danken aan de kleine bestandsgrootte van MP3's.
AAC
AAC-bestanden zijn ook gecomprimeerd, maar bieden een betere geluidskwaliteit dan MP3-bestanden. AAC is de indeling die wordt gebruikt voor het streamen van muziek op YouTube of Apple Music en voor nummers die je van iTunes downloadt. AAC is Apple's antwoord op de MP3.
WAV
WAV is de indeling waarin de audio van een cd normaliter wordt gecomprimeerd. Dit zijn ongecomprimeerde, verliesvrije bestanden die een geweldige geluidskwaliteit hebben, maar veel ruimte in beslag nemen. WAV-bestanden brengen ook beperkingen met zich mee wat betreft de metagegevens die ze ondersteunen. Als je je online muziekbibliotheek aan het samenstellen bent, kunnen metagegevens behoorlijk belangrijk zijn.
Ogg Vorbis
OGG, of Ogg Vorbis, is een niet-verliesvrije gecomprimeerde opensource-indeling die op MP3 en AAC lijkt, maar veelzijdiger is doordat er geen sprake is van licenties en patenten. Dit is de bestandsindeling die wordt gebruikt voor muziek op Spotify.
Verliesvrije audio-indelingen
WAV
WAV is de indeling waarin de audio van een cd normaliter wordt gecomprimeerd. Dit zijn ongecomprimeerde, verliesvrije bestanden die een geweldige geluidskwaliteit hebben, maar veel ruimte in beslag nemen. WAV-bestanden brengen ook beperkingen met zich mee wat betreft de metagegevens die ze ondersteunen. Als je je online muziekbibliotheek aan het samenstellen bent, kunnen metagegevens behoorlijk belangrijk zijn.
AIFF
AIFF is Apple's equivalent van WAV. Dit is een audio-indeling met een hoge resolutie die niet gecomprimeerd en verliesvrij is, waardoor je dus een uitstekende kwaliteit kunt verwachten die ten koste gaat van de opslagruimte. AIFF biedt een betere ondersteuning van metagegevens dan een WAV-bestand.
FLAC
FLAC-bestanden nemen ongeveer de helft van de ruimte in die WAV-bestanden nodig hebben, terwijl ze toch verliesvrije audio met een hoge resolutie bieden. Dit is een rechtenvrije indeling die voornamelijk wordt gebruikt voor het downloaden van muziekalbums van hoge kwaliteit. Voor Apple-gebruikers zijn FLAC-bestanden echter alleen toegankelijk via de Bestanden-app en worden ze niet ondersteund door de Muziek-app.
MQA
Dankzij MQA is Tidal in staat masters met een hoge resolutie en een fenomenale kwaliteit aan te bieden. Dit is een verliesvrije, maar gecomprimeerde indeling, waardoor ze beter geschikt is voor een streamingservice.
ALAC
ALAC is Apple's antwoord op FLAC. Net als FLAC is dit een verliesvrije gecomprimeerde indeling die geschikt is voor audio met een hoge resolutie. De indeling ondersteunt metagegevens en neemt ongeveer de helft van de ruimte van een WAV-bestand in beslag. Wat ALAC van FLAC onderscheidt, is dat het een indeling van Apple is en daardoor meer compatibel is met iTunes en iOS-apparaten.
Wat gebeurt er tijdens het comprimeren van een audiobestand?
Als je een nummer downloadt, download je een kopie of reproductie van het oorspronkelijke audiobestand. Een ongecomprimeerd, verliesvrij bestand is de beste reproductie die je kunt krijgen.
Voor het beperken van de bestandsgrootte worden er compressiealgoritmen gebruikt om delen van het nummer te verwijderen waarvan het systeem denkt dat ze met het menselijk oor niet hoorbaar zijn. Door geluiden met een lage frequentie luider te maken, valt de afwezigheid van geluiden met een hoge frequentie minder op. Dit proces wordt 'maskering' genoemd.
Aan de productiekant kan audiocompressie een nuttige techniek zijn. Hierbij wordt tijdens het compressieproces het dynamische bereik van audiosignalen verkleint. Het dynamische bereik verwijst naar de breedte van het volume, oftewel het verschil tussen het laagste en het hoogste volume dat door de audio kan worden geproduceerd.
Als het geluid van een producent in het begin erg luid is, maar na verloop van tijd zachter klinkt, kan hij of zij het misschien comprimeren om het verschil in volume tussen de twee delen te verkleinen. De compressie van een geluid zal in eerste instantie de algehele luidheid verminderen, maar dit kan worden gecompenseerd met een uitgangsversterking, waardoor het geluid uiteindelijk veel luider klinkt dan het aanvankelijk was. Zowel compressie-plug-ins als hun analoge tegenhangers stellen gebruikers in staat het karakter van de geproduceerde geluidscompressie te regelen door het manipuleren van de tijd van aanval en afgifte, en het verhogen of verlagen van de uitgangsversterking.
Audiocompressie is handig voor het afmixen van muziek en voor het maken van een moedertape. Als het echter aankomt op het opslaan en bewaren van je muziek, kan het comprimeren van een audiobestand meer kwaad dan goed doen.
Welke verliesvrije audio-indelingen zijn de beste?
Het is belangrijk om te weten dat 'verliesvrij' en 'ongecomprimeerd' niet hetzelfde is. Neem bijvoorbeeld FLAC-bestanden. Deze bestanden zijn gecomprimeerd tot ongeveer de helft van de grootte van een WAV- of AIFF-bestand, maar zijn desondanks nog steeds verliesvrij. FLAC-bestanden hebben een resolutie van tot wel 32-bits, 96 kHz en kunnen een betere audio bieden dan cd-kwaliteit (16-bits, 44,1 kHz).
Dus als je je muziek zonder kwaliteitsverlies wilt opslaan en daarbij spaarzaam wilt zijn met je opslagruimte, is FLAC de oplossing. Als je een Mac- of iOS-gebruiker bent, is ALAC het beste alternatief voor FLAC.
Als je echter echt ongecomprimeerde verliesvrije audio wilt, kun je beter voor WAV kiezen. AIFF is een goede keuze voor Mac- of iOS-gebruikers of mensen die graag een betere ondersteuning van metagegevens willen. Verliesvrije compressie is geweldig, maar kan niet tippen aan de kwaliteit van een verliesvrije, ongecomprimeerde indeling.
Hoewel je je favoriete muziek in de best mogelijke audiokwaliteit wilt beluisteren, moet je altijd voorzichtig zijn met de opslagruimte. Er bestaat geen audio-indeling die een geweldig, verliesvrij geluid biedt en tegelijkertijd weinig ruimte in beslag neemt. Wat nu?
Cloudopslag voor verliesvrije muziek
Uiteraard is het belangrijk dat je al je muziek veilig kunt opslaan zonder in te boeten op kwaliteit, of je nu zelf een muzikant bent of gewoon graag naar muziek luistert. Daarom is het waarschijnlijk niet handig om alles op je apparaat op te slaan.
Met Dropbox-cloudopslag kun je audiobestanden met een hoge resolutie en alle soorten indelingen opslaan in de cloud, zodat ze altijd toegankelijk zijn vanaf een apparaat dat is verbonden met internet. Dropbox comprimeert je geüploade bestanden niet en verandert ze op geen enkele manier, dus je kunt er zeker van zijn dat als je bijvoorbeeld een WAV-bestand uploadt, je kunt verwachten dat de hoge audiokwaliteit intact blijft.
Doordat alles in de cloud is opgeslagen, hoef je je geen zorgen te maken over opslagruimte. Zo heb je de vrijheid om van een volledige muziekbibliotheek met verliesvrije, ongecomprimeerde audio te genieten die klinkt zoals het hoort te klinken. Je kunt rechtstreeks vanuit Dropbox naar nummers luisteren, waardoor je als het ware over een persoonlijke streamingservice beschikt.
Dit maakt het delen van muziek eenvoudig, of je nu je nieuwe favoriete nummer met vrienden en familie deelt of ideeën uitwisselt met leden van je band. Met Dropbox kun je met één klik op de knop snel grote audiobestanden van hoge kwaliteit delen. Doordat alles in de cloud is opgeslagen, worden bestanden in een mum van tijd verzonden.
